Khóa tập tuấn “Contribution of CHEMical ecology to the knowledge of MANGroves ecOsystem functioning in Vietnam - CHEMMANGO)

1. GIỚI THIỆU CHUNG

Trong khuôn khổ hợp tác nghiên cứu và trao đổi học thuật liên tục từ năm 2015 giữa Viện Đa dạng sinh học và Sinh thái vùng Địa Trung Hải (Institut Méditerranéen de Biodiversité et d’Ecologie - IMBE, Đại học Aix-Marseille) và Trường Đại học Sư phạm Hà Nội (HNUE) thì một số chương trình hợp tác nghiên cứu như CNRS IRP France-Vietnam; PEPS Mangroves 2015; CNRS EC2CO đã được tiến hành. Tiếp theo vào năm 2018, IMBE và HNUE đã đồng tổ chức Hội thảo về Sinh thái hóa học, qua đó ghi nhận được nhu cầu về nguồn nhân lực hoạt động trong lĩnh vực này từ các đơn vị tham dự hội thảo. Do đó, IMBE nhận thấy việc tổ chức một khóa tập huấn về Sinh thái hóa học là cần thiết vì không chỉ đáp ứng được việc đào tạo nguồn nhân lực mà còn mở rộng mạng lưới các nhà khoa học nghiên cứu trong lĩnh vực này. Năm 2021, Viện IMBE triển khai dự án “Contribution of CHEMical ecology to the knowledge of MANGroves ecOsystem functioning in Vietnam - CHEMMANGO” dưới sự tài trợ của Viện Nghiên cứu Phát triển (Institut de Recherche pour le Développment - IRD). Dự án được tiến hành từ 2022-2024 và nhận được sự hợp tác từ các Trường Đại học ở Việt Nam, gồm: Đại học Sư phạm Hà Nội (HNUE),  Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội (USTH) và Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Tp. HCM. 

2. MỤC ĐÍCH VÀ KẾT QUẢ DỰ KIẾN

Khóa tập huấn được tổ chức nhằm mục đích tăng cường năng lực đào tạo và nghiên cứu cho người học về Sinh thái hóa học, ngành khoa học nghiên cứu về các tương tác sinh thái dưới sự kiểm soát của các chất trung gian hóa học và là một lĩnh vực liên ngành của khoa học phát triển bền vững.

Học viên sau khi tham gia khóa tập huấn sẽ tiếp thu được các kiến thức và kĩ năng nghiên cứu liên ngành giữa sinh thái học, hóa học và sinh học ở góc độ tìm hiểu chức năng sinh thái của rừng ngập mặn. Đây là cơ sở giúp học viên có thể áp dụng trong việc giải quyết các vấn đề môi trường đang đe dọa đến sự tồn tại và phát triển của rừng ngập măn hiện nay cũng như để ứng phó với biến đổi khí hậu toàn cầu, cải thiện khả năng chống chịu của hệ sinh thái và cả con người là một mắt xích quan trọng có mối quan hệ chặt chẽ với môi trường này. 

3.  THÔNG TIN CỤ THỂ VỀ KHÓA TẬP HUẤN

3.1 Thời gian, địa điểm tổ chức khóa tập huấn

Từ ngày 4/11-12/11/2023, tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Tp. HCM

Địa chỉ: 227 Nguyễn Văn Cừ, Phường 4, Quận 5, Tp. HCM

3.2 Địa điểm tham quan, khảo sát thực địa

Khu dự trữ sinh quyển rừng ngập mặn Cần Giờ 

Địa chỉ: 1541 Đường Rừng Sác, Ấp An Nghĩa, Xã An Thới Đông, Huyện Cần Giờ, Tp. Hồ Chí Minh

3.3 Thành phần tham gia tổ chức: 

- Cơ quan phía Việt Nam (tổ chức): Bộ môn Sinh thái-Sinh học tiến hóa, Khoa Sinh học-Công nghệ sinh học, Đại học Quốc gia Tp. Hồ Chí Minh

- Cơ quan phía nước ngoài: Viện Đa dạng sinh học và Sinh thái vùng Địa Trung Hải (Institut Méditerranéen de Biodiversité et d’Ecologie - IMBE, Đại học Aix-Marseille (Pháp)

3.4 Dự kiến thành phần và số lượng tham dự: 

Khóa tập huấn có số lượng người tham gia dự kiến khoảng 20 người, bao gồm ban tổ chức và học viên

- GS. Anne Bousquet-Mélou công tác tại Viện Đa dạng sinh học và Sinh thái vùng Địa Trung Hải (IMBE) và tham gia giảng dạy tại Viện OSU Institut Pythéas thuộc Đại học Aix-Marseille với các môn học cho chương trình cao học master 1 và 2 về đa dạng sinh học và sinh thái học thực vật. Lĩnh vực nghiên cứu chính của GS. A. Bousquet- Mélou tập trung vào sự tương tác giữa các sinh vật và môi trường xung quanh thông qua sự điều hòa các hợp chất hóa học trung gian. Nghiên cứu của GS tập trung vào hai lĩnh vực chính: (1) Quá trình trao đổi chất diễn ra trong môi trường để đánh giá phản ứng của sinh vật đối với các điều kiện sinh học và phi sinh học trong hệ sinh thái; (2) Vai trò của các hợp chất trao đổi, một khi được đưa vào môi trường thì chúng có tác động gì đối với thảm thực vật thông qua các quá trình trao đổi chất. Các nghiên cứu của GS hiện nay tập trung ở vùng Địa Trung Hải và các hệ sinh thái nhiệt đới.

- GS. Catherine Fernandez là Giám đốc của Viện Đa dạng sinh học và Sinh thái vùng Địa Trung Hải (IMBE) với lĩnh vực chuyên môn là nghiên cứu về Hệ sinh thái chức năng và Sinh thái hóa học, trong đó tập trung vào vai trò và tầm quan trọng của các chất chuyển hóa của thực vật trong hoạt động của hệ sinh thái, đặc biệt là hệ sinh thái vùng Địa trung hải (trên cạn và đại dương), hệ sinh thái rừng ngập mặn. Do đó GS. Fernandez đã tham gia nhiều dự án nghiên cứu cũng như đào tạo nhân lực trong lĩnh vực Sinh thái thực vật, Hóa sinh thái và Thống kê sinh học như EduSapMan và IntASEK vào năm 2014, 2018 ở Marseille (Pháp), International Research Internship Program (IRIP) ở San Diego State Univeristy (Mỹ) (2014), Summer School Erasmus Intensive Program “Soil and water” ở Cộng hòa Czech (2012) và Estonia (2013), Summer school Greencycles II Initial Training Network on global biosphere climate interactions ở Pháp (2011). 

- GS. Virginie Baldy là Phó Giám đốc của Viện Đa dạng sinh học và Sinh thái vùng Địa Trung Hải (IMBE) và tham gia giảng dạy cho bậc đại học và sau đại học từ năm 1994 với các môn học liên quan đến sinh thái rừng, hệ sinh thái đất và thuỷ vực nước ngọt. Về nghiên cứu, GS. Baldy tập trung vào mối quan hệ giữa đa dạng sinh học và chức năng của các hệ sinh thái trên cạn, hệ sinh thái rừng ngập mặn thông qua sự phân hủy vật rụng và ảnh hưởng của các chất biến dưỡng do thực vật trao đổi với môi trường ngoài lên chuỗi thức ăn ở đất. GS. Baldy cũng đã tham gia vào các dự án đào tạo với GS. Fernandez được mô tả ở trên từ những ngày đầu làm việc ở IMBE.

- TS. Stéphane Greff làm việc tại Viện Đa dạng sinh học và Sinh thái vùng Địa Trung Hải (IMBE) với vai trò là Kỹ thuật viên phòng thí nghiệm trong lĩnh vực Sinh thái hóa học và trao đổi chất, biến đổi khí hậu. TS. Greff đang tham gia vào nhóm nghiên cứu của GS. Fernandez trong việc xây dựng các mô hình nghiên cứu về Sinh thái hóa học thực vật ở vùng Địa Trung Hải và rừng ngập mặn trong bối cảnh chịu tác động của biến đổi khí hậu hiện nay với 19 bài báo được xuất bản trong 5 năm trở lại đây. 

4. NỘI DUNG, CHƯƠNG TRÌNH LÀM VIỆC

- Chương trình làm việc của Khóa tập huấn

- Tóm tắt nội dung bài giảng trong Khóa tập huấn

Khóa tập huấn được tài trợ bởi Viện Nghiên cứu Phát triển (Institut de Recherche pour le Développment - IRD), trong đó bao gồm các chi phí khi tham gia thực tập thực địa (phương tiện di chuyển, lưu trú, ăn uống); không bao gồm các chi phí trong các buổi học lý thuyết. 

6. LỢI ÍCH CỦA KHÓA TẬP HUẤN 

Khi tham gia khóa tập huấn, học viên sẽ nhận được các lợi ích sau:

• Tiếp thu được các kiến thức và kĩ năng nghiên cứu liên ngành giữa sinh thái học, hóa học và sinh học với cách tiếp cận hiện đại.

• Có cơ hội học tập và làm việc trong môi trường tiếng Anh cùng các nhà nghiên cứu có kinh nghiệm.

• Không tốn chi phí khi tham gia thực tập trong phòng thí nghiệm và ngoài thực địa.

• Được cấp giấy chứng nhận từ ban tổ chức và tín chỉ tích lũy môn học trong chương trình cao học (nếu có phần chuyển đổi tương đương).  

7. NỘI QUY KHÓA TẬP HUẤN 

Khóa tập huấn được thiết kế gồm các buổi học lí thuyết, thực hành, làm việc thực địa và báo cáo kết quả. Do đó khi tham gia học viên cần đảm bảo:

• Tham gia tối thiểu 70% thời lượng các buổi lí thuyết và thực hành

  • Riêng buổi thực địa và báo cáo kết quả học viên CẦN PHẢI THAM GIA đầy đủ.

8. ĐĂNG KÍ THAM GIA 

Học viên đăng kí tham gia khóa tập huấn theo đường link cung cấp bên dưới từ ngày 20-29/09/2023.