Giới thiệu Công bố khoa học

Hội chứng hoại tử gan tụy cấp (AHPND) là bệnh trên tôm được phát hiện đầu tiên ở Trung Quốc năm 2009. Sau đó, bệnh lây lan nhanh chóng ra các nước lân cận và hiện đã có mặt tại hầu hết các vùng sản xuất tôm chính trên thế giới, bệnh gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho ngành tôm toàn cầu. Khi mắc bệnh, tôm có biểu hiện hoại tử gan tụy, tỷ lệ gây chết lên đến 100 % và có thể nhanh chóng lây lan sang các khu vực nuôi lân cận. Nguyên nhân gây bệnh được xác định là do chủng Vibrio parahaemolyticus mang plasmid pVA1 chứa trình tự gen độc tố toxA và toxB. Gần đây, nhiều công trình nghiên cứu đã tìm ra plasmid pVA1 có thể chuyển ngang trong chi Vibrio, và đã phát hiện có trong các chủng V. harveyi, V. owensii, V. campbelli. 

Sông Mê Kông là một trong những con sông lớn nhất thế giới và là nơi có sự đa dạng về loài cá lớn thứ hai sau Amazon. Tuy nhiên, các áp lực khác nhau của con người đang đe dọa tính bền vững của sông  Mê Kông và sự đa dạng của cá. Việc gia tăng sự xâm nhập mặn vào Đồng bằng sông Cửu Long và sự kết nối của sông bị gián đoạn do các đập thủy điện có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đến nhiều loài di cư và nước ngọt. 

Dòng hóa DNA (DNA cloning), một trong những kỹ thuật nghiên cứu cơ bản về sinh học phân tử và là công cụ hiệu quả nhằm cung cấp những hiểu biết về gen và những phân tử liên quan. Kỹ thuật dòng hóa dựa trên enzyme cắt giới hạn (Restriction enzyme cloning – REC) được xem là phương pháp truyền thống và được sử dụng phổ biến. 

Việc tạo dòng (DNA cloning) giữ vai trò quan trọng trong các phòng thí nghiệm và các lĩnh vực liên quan đến công nghệ sinh học, tạo nền tảng cho các nghiên cứu sâu hơn trong sinh học phân tử. Nhiều phòng thí nghiệm đang sử dụng phương pháp tạo dòng  dựa trên enzyme cắt giới hạn (REC) để tạo ra các vector biểu hiện. Đây là phương pháp cơ bản, đơn giản, đã được sử dụng lâu đời. Tuy nhiên, REC phụ thuộc vào hoạt động của enzyme và trải qua nhiều bước tinh chế, dẫn đến hiệu quả thấp nếu một trong những bước này không hoạt động tốt; ngoài ra REC cần nhiều thời gian để hoàn thành. Để khắc phục những hạn chế này, nhiều cách tiếp cận khác nhau đã được đưa ra như: TA cloning, Ligation-independent cloning, Restriction Free cloning, MCT cloning. Tuy nhiên, chúng gặp một số khó khăn về công nghệ, cần các sửa đổi ở đầu DNA, thiếu tính định hướng, cần enzyme đắt tiền, hay yêu cầu đoạn mồi dài,...

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hằng năm có khoảng 180.000 ca tử vong do bỏng trên toàn cầu. Ở nước ta, bỏng là tai nạn không chủ đích nhiều thứ hai chỉ sau tai nạn giao thông. Hằng năm, Viện Bỏng Quốc gia tiếp nhận khoảng 5.500 ca bỏng mới, trong đó có những trường hợp bệnh nhân bị tổn thương đến 90% diện tích cơ thể. Bên cạnh khả năng gây tử vong, nguy cơ tai nạn bỏng để lại thương tật do hoại tử và những ảnh hưởng đến mặt thẩm mỹ, tâm lý do sẹo gây ra là không hề nhỏ. Do đó, việc phát triển những phương pháp điều trị bỏng hiệu quả là vô cùng cần thiết để hạn chế tối đa những tổn hại về thể chất và tinh thần do bỏng gây ra. 

Một thống kê về tình hình người bị thừa cân và béo phì với quy mô toàn cầu được thực hiện bởi WHO vào năm 2014 cho thấy những con số đáng lo ngại: 1,9 tỉ người thừa cân; 600 triệu người béo phì; và nhóm người này đang chiếm một tỉ lệ khá cao trong cơ cấu dân số thế giới, trong đó có Việt Nam, và xu hướng gia tăng của nhóm này ngày càng nhanh nên đây thực sự là vấn đề xã hội cần quan tâm đúng mức.  

Virus đốm trắng (WSSV) là tác nhân có tỉ lệ gây chết ở tôm lên đến 100% sau 2–7 ngày. Để kiểm soát dịch đốm trắng, nhiều nghiên cứu vaccine phòng ngừa WSSV đã và đang được triển khai. Các công bố khoa học cho thấy: với yêu cầu gây đáp ứng miễn dịch liên tục; số lượng tôm lớn và kích thước nhỏ, chiến lược vaccine phối trộn với thức ăn có nhiều tiềm năng ứng dụng hơn so với vaccine dạng tiêm.

Các bạn sinh viên, nhất là sinh viên ở các trường về khoa học, kỹ thuật, và khoa học xã hội, chắc hẳn không ai không một lần trong đời sinh viên làm báo cáo có trích dẫn tài liệu tham khảo. Khi đó ngoài việc tìm kiếm thông tin từ gã khổng lồ Google thì có bao giờ bạn tự hỏi rằng có công cụ nào giúp bạn lấy thông tin, dữ liệu bài báo công bố một các thống nhất và hiệu quả chưa? Rồi các bạn học viên, nhất là học viên theo định hướng nghiên cứu, có khi nào “được” cán bộ hướng dẫn (CBHD) yêu cầu kiếm một tạp chí “được được, có số má” thuộc chuyên ngành mình để công bố chưa? Nếu bạn có một trong hai câu hỏi trên hay cả hai thì hy vọng qua bài viết này bạn sẽ có thêm thông tin và cơ sở để lựa chọn tạp chí đáp ứng nhu cầu “được được, có số má” của CBHD ha.

Việt Nam hiện là nước cung cấp tôm đứng thứ hai thế giới với giá trị xuất khẩu chiếm 13 – 14% tổng giá trị xuất khẩu tôm toàn thế giới, ước tính thu về 3,5 – 4 tỷ USD. Tuy nhiên, ngành nuôi tôm hiện nay đang phải đối mặt với nhiều khó khăn trong đó có dịch bệnh. Hoại tử gan tụy cấp (AHPND) là dịch bệnh đặc biệt nghiêm trọng trên tôm.  

Bệnh hoại tử gan tụy cấp (AHPND) là bệnh trên tôm được phát hiện đầu tiên ở Trung Quốc năm 2009. Sau đó, bệnh lây lan nhanh chóng ra các nước lân cận và hiện đã có mặt tại hầu hết các vùng sản xuất tôm chính trên thế giới, bệnh gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho ngành tôm toàn cầu.

Virus lợi dụng hệ thống thụ thể bề mặt của tế bào chủ để xâm nhiễm vào bên trong tế bào và gây bệnh. Vậy sẽ như thế nào nếu đặc điểm này được sử dụng để làm “vũ khí” chống lại chính chúng?

Việc chẩn đoán bằng que thử nhanh đang là công nghệ được quan tâm hiện nay bởi những ưu điểm như phù hợp cho việc chẩn đoán tại chỗ như có thể thực hiện tại nhà, giá thành rẻ, cho kết quả nhanh và không yêu cầu người sử dụng có trình độ cao trong việc sử dụng. 

Trên các dòng sông chảy qua nhiều quốc gia như sông Mê Kông, việc hiểu rõ về mô hình di chuyển của các loài cá di cư đóng vai trò rất quan trọng trong việc quản lý nghề cá và bảo tồn. Ở các loài cá di cư, sự phát triển trong từng giai đoạn sống đều có sự liên kết chặt chẽ với từng loại môi trường khác nhau, vì vậy chúng rất dễ bị đe dọa bởi sự thay đổi chất lượng nước và sự liên kết của các sinh cảnh.